Κάτω νησί - Οικισμός στην Ελαφόνησο
Κύριο σημείο ενδιαφέροντος είναι η εκκλησία της Παναγίας. Κοντά στην εκκλησία, σ' ένα χαμηλό λόφο στους βόρειους πρόποδες του βουνού, υπήρχε μια αρκετά εκτεταμένη Μυκηναϊκή τοποθεσία στην οποία βρέθηκαν φθαρμένα βάζα και κύλικες με κομψές βάσεις και άλλα πήλινα αγγεία Πρωτοελλαδικής και Υστεροελλαδικής εποχής. Οι μικρές σπηλιές στους λευκούς βράχους δυτικά της εκκλησίας, που διακρίνονται ακόμα και σήμερα, πρέπει να ήταν Μυκηναϊκοί θαλαμωτοί τάφοι. Εδώ αναπτύχθηκε η Μυκηναϊκή Πολίχνη (1600-1100 π.Χ.) και εδώ πιθανά κατασκευάστηκε το μνημείο του Κινάδη, κυβερνήτη του Μενέλαου.
Άλλο σημείο ενδιαφέροντος στον οικισμό του Κατωνησιού είναι η περιοχή που ονομάζεται Καραλής, ονομασία που συνδέεται με την εποχή της ελληνικής Επανάστασης. Η Ελαφόνησος, τότε, ήταν ιδιοκτησία του Μπέη του Φαρακλού Χουσείν, ο οποίος χάρισε στον Καρά Αλή, την περιοχή της Παναγιάς. Όταν ο Καρά Αλής, ήρθε να εισπράξει τους φόρους, διέταξε, μόλις είδε την εκκλησιά, να την χρησιμοποιήσει σαν σταύλο. Δεν πρόλαβε όμως να τελειώσει το λόγο, έπεσε από το άλογο του και σκοτώθηκε, στην περιοχή που φέρει το όνομα του. Το σημείο αυτό προσφέρει μια θαυμάσια θέα προς το Κάτω-Νησί.
Στην περιοχή Κότωνας δεσπόζει ο “Πύργος των Μελάδων” που χτίστηκε το 1863 κατά το πρότυπο των μανιάτικων πύργων, όταν η οικογένεια των Μελάδων από τη Μάνη κατέφυγε στην Ελαφόνησο εξαιτίας βεντέτας.
Άλλες όμορφες περιοχές του Κατωνησιού είναι οι Ελιές, η Αμμουδίτσα, ο Τσιμπιρής, τα Λεκάνια, το Καμπί και άλλες.
Πηγές
Μέντης Κων/νος, 1993: Ελαφονήσι το Σμιγοπέλαγο Νησί, Πειραιάς: Εκδόσεις Λαφονησιώτικη Βιβλιοθήκη